SAKSIDA YETİŞTİRİLEBİLEN BAHARATLAR

AĞU 14   2015   Yazar Bahadır YILDIRIM
Defne, biberiye, kekik, melisa gibi şifalı ve aromatik bitkileri yetiştirerek hem yemeklerinize lezzet katabilir hem de sağlıklı beslenebilirsiniz. Hangi bitkinin nasıl yetiştiğine ve yararlarına bir göz atalım...

Defne, biberiye, kekik, melisa gibi şifalı ve aromatik bitkileri yetiştirerek hem yemeklerinize lezzet katabilir hem de sağlıklı beslenebilirsiniz. Hangi bitkinin nasıl yetiştiğine ve yararlarına bir göz atalım..

DEFNE
Defne farklı özellikleri ile saksıda yetiştirmeye son derece uygun bir bitkidir. Tabii şartlarda orta boylu bir ağaç olan defne derin budamaya elverişli olması ile rahatlıkla kontrol altında tutulabilir. Tek gövdeli ağaç veya çalı şeklinde büyütülebilir. Geometrik şekillerde budanabilir. 150-180 cm. yükseklikte tutulması yeterlidir. Saksısı en az 30-40 cm yükseklik, 40-45 cm. çapta olmalıdır. Yaz aylarında bolca sulanır. Kışın su azaltılır. İklim fazla sert ise kışın soğuktan korunması gerekir. Bununla beraber, soğuktan yaprakları kavrulsa bile baharda tekrar yeşerir.
Herdem yeşil olan defnenin yaprakları yıl boyunca et ve balık yemeklerinde kullanılabilir. Yapraklar taze iken aroması fazla fakat biraz acımsıdır. Kurutulunca acısı kaybolur.
Hafif gölge balkonlar için idealdir. Aşırı güneşten rahatsız olur. İç mekan bitkisi olarak aşırı sıcak olmamak kaydı ile havadar ve güneşli bir pencere önünde yetiştirmek mümkündür.

BİBERİYE
Herdem yeşil çalı bol güneşi sever. Güzel kokulu sivri yaprakları, mavimsi çiçekleri oldukça hoştur. Dalları çabucak uzayıp ağaçlaşmaya meyillidir. Sık sık makasla hafifçe budanarak kontrol altında tutulur. Yüksekliği 60 cm.den fazla olmamalıdır. Fide saksıda satın alınır. En kısa zamanda yeterli büyüklükte bir saksıya alınmalıdır. Şifalı bitki olarak kullanılır.

ADAÇAYI
Kadife gibi yumuşak grimsi yaprakları ile son derece dekoratif bir bitkidir. Taze yaprakları sıkça toplanarak kurutulur. Yaz başlarında mavimsi- mor çiçekler açar. Çiçekleri geçtikten sonra hafifçe budanır. Fide olarak satın almak en iyi yoldur.

NANE
Toprak altında yayılan kökleri ile kalıcı bir bitkidir. Yarı gölgede yetişebilir. Bolca su ister. . Tazeliğini koruması için sık sık hafifçe biçilir. Birkaç yılda bir kökünden sökülerek taze kökleri tekrar seyrekçe dikilmek sureti ile yenilenir.

MAYDANOZ
Saksıda maydanozu tohumla yetiştirmek Oldukça kolaydır. İç mekanda şubat ayında ekilebilir. Dışarıda ekilecekse nisan başları iyidir. Hazır toprakla doldurulmuş bir saksı veya çiçekliğe tohumlar seyrekçe serpiştirilir. Üzeri bir miktar toprak serpilerek örtülür. Avuç içiyle hafifçe bastırarak toprağı sıkıştırılır. Tohumlar çıkıncaya kadar püskürteçle sulanır. Çıkmaları birkaç hafta, hatta bir ay sürebilir. Toprak daima nemli tutulmalıdır. Fideler sık çıkarsa biraz seyreltilir . Bulunabilirse maydanoz köklü fidelerinden de dikilerek de yetiştirilebilir 4-5 yapraklı olduklarında makasla biçilirse çabucak güçleneceklerdir.,. Saksıda yetiştirmek için Frenk maydanozu denilen kıvırcık maydanoz cinsi daha uygundur. Her yıl yeniden ekilmelidir.

KEKİK
Bol güneşi ve hafif kumlu toprağı sever. Aşırı sulama çürümesine sebep olur. Toprağı hafifçe kuruyunca sulanmalıdır. Herdem yeşil bir bitkidir. Asma saksılara yakışır. Soğuktan pek etkilenmez. Yıl boyunca taze olarak kullanılabilir.

FESLEĞEN
Saksıda yetiştirilmesi adettendir. Yarı gölgede gürbüz yetişir ve daha uzun dayanır. Aşırı güneşte kısa zamanda çiçeklenir ve bozulur. Yeni ekildiği zaman sık sulanırsa kolayca çürüyebilir. Yetişkin olunca bol su ister.

REYHAN
Fesleğen ile aynı aileden olan reyhanın yıllık veya kalıcı bir çok çeşidi vardır. Kenarları dişli mor yapraklı olanı son derece dekoratiftir. Saksıda çok güzel yetişir. Güneşte veya gölgede durabilir. Kalıcı olanlar her yıl naneye benzer köklerinden sürer.

MELİSA
Bu şifalı bitki saksıda çok güzel yetişir. Hazır fide alınır veya kök sürgünlerinde kolayca çoğaltılır. Kışın soğuktan korunabilirse yıl boyunca yeşil kalır. Tazelenmesi için sık sık biçilmelidir. Hafif gölgeyi sever.

REZENE
Dereotuna benzer, ancak rezene kalıcı bir bitkidir. Soğanımsı kökünden her yıl tekrar yeşerir. Kokusu ve görünüşü güzeldir. Saksısı büyük ve derince olmalıdır. Boylu olduğu için destek gerektirebilir. Tohum ve çelikle yetişir.